Οι Ολυμπιακοί Αγώνες συμβολίζουν μια αρχαία κληρονομιά. Δείχνουν ότι ο αθλητισμός ήταν πάντα μέρος της ανθρωπότητας και ότι είναι καθήκον μας να συνεχίσουμε να μεταδίδουμε όλες τις αξίες που εκπροσωπούν. Ποιους δεσμούς έχουν οι σύγχρονοι Αγώνες με αυτούς της Αρχαιότητας; Πριν ανακαλύψετε τις λεπτομέρειες, ανακαλύψτε πως έγιναν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες στην ιστορία.
Μια αναδρομή στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες
Οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες της ιστορίας έγιναν στην Ελλάδα το 776 π.Χ. Πραγματοποιούνται σε διάστημα πέντε ημερών στην Πελοπόννησο, στην Ολυμπία. Αν και οι Έλληνες διοργάνωναν πάντα γιορτές για να γιορτάσουν το άθλημα, αυτοί οι αγώνες έγιναν γρήγορα σύμβολο του Ελληνισμού. Όλοι οι Ολυμπιακοί Αγώνες διοργανώνονται προς τιμήν του Δία. Πραγματοποιούνται όπως μια θρησκευτική τελετή, με πομπές, τραγούδια και όρκο στον Δία. Οι αθλητές πρέπει να του ορκιστούν τις καλές τους προθέσεις, την αφοσίωσή τους και να είναι ελεύθεροι Έλληνες και ένοχοι για κανένα έγκλημα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες συγκεντρώνουν έως και 40.000 θεατές και έναν μόνο νικητή. Η ανταμοιβή του είναι ένας κότινος, ένα απλό στεφάνι ελιάς. Ο πρώτος γνωστός νικητής ονομαζόταν Κόροιβος, ο οποίος κέρδισε τον αγώνα δρόνου, το μοναδικό αγώνισμα που υπήρχε εκείνη την εποχή, τρέξιμο πάνω από περίπου 190 μέτρα (μήκος σταδίου). Λίγο λίγο στήθηκαν και άλλα αγωνίσματα, όπως το διπλό αγώνισμα και το αρχαίο πένταθλο.
Από τότε, οι αγώνες ακολουθούνται πάντα από μουσικούς ή λογοτεχνικούς αγώνες. Οι Έλληνες ταυτίζονται με τους θεούς τους. Θέλουν να έχουν μια τέλεια σωματική διάπλαση που αντικατοπτρίζει ένα υγιές, όμορφο και ευγενές πνεύμα. Μια έκφραση που χρησιμοποιείται συχνά στην αρχαία ελληνική γραμματεία είναι : ο «καλός καγαθός» πολίτης. Είναι η ένωση δύο λέξεων: καλός (το ωραίο) και αγαθός (το καλό). Ο στόχος είναι ένα ιδανικό, μια απόλυτη αρμονία δουλεύοντας στο σώμα και το μυαλό.
Τέλος, ο αθλητισμός στην αρχαία Ελλάδα είναι συνώνυμος της ειρήνης. Η ιερή εκεχειρία καθιερώνεται κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά και για άλλες αθλητικές γιορτές.
Οι τελευταίοι αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες απαγορεύτηκαν από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Θεοδόσιο Α', που κρίθηκε ως ειδωλολατρική πρακτική... Και δεκαπέντε αιώνες αργότερα διοργανώθηκαν πάλι στην Αθήνα.
Οι Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Το 1894, ο Γάλλος Pierre de Coubertin δημιούργησε τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή με σκοπό τη διοργάνωση των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Δύο χρόνια αργότερα, διοργανώθηκαν στην Αθήνα. 14 χώρες εκπροσωπούνται από 245 συμμετέχοντες. Το 1912, στους Αγώνες της Στοκχόλμης (Σουηδία), συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες αντιπροσωπείες από τις πέντε ηπείρους. Πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα χρόνια σε διαφορετική χώρα.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες συνδέονται με το Ολυμπιακό Κίνημα, το οποίο ορίζεται ως εξής: «Στόχος του Ολυμπιακού Κινήματος είναι να συμβάλει στην οικοδόμηση ενός καλύτερου και ειρηνικού κόσμου εκπαιδεύοντας τους νέους μέσω της άσκησης του αθλητισμού σύμφωνα με τον Ολυμπισμό και τις αξίες του». (Ολυμπιακός Χάρτης, Κεφάλαιο 1, Κανόνας 1.1)."
Ως εκ τούτου, στόχος είναι η σύνδεση του αθλητισμού με τον πολιτισμό και την εκπαίδευση, ιδίως μέσω της υπεράσπισης αξιών όπως ο σεβασμός, η φιλία και η αριστεία.
Για να αποτίσουν φόρο τιμής στους προγόνους τους, η παράδοση του κότινου αναβίωσε στους Αγώνες της Αθήνας το 2004. Οι τρεις πρώτοι αθλητές σε κάθε αγώνισμα παραλαμβάνουν ένα στεφάνι ελιάς. Όσο για τους μεγάλους νικητές που σημάδεψαν αυτή την πρώτη έκδοση των Ολυμπιακών Αγώνων, σημειώνουμε τον Eugene-Henri Gravelotte. Αυτός ο φοιτητής ιατρικής, μόλις είκοσι ετών, έγινε ο πρώτος Γάλλος Ολυμπιονίκης κερδίζοντας το αγώνισμα στην ξιφασκία. Από ελληνικής πλευράς, ο Σπυρίδων Λούης που έγινε ο πρώτος Ολυμπιονίκης μαραθωνίου, καλύπτοντας 38 χιλιόμετρα σε 2:58:50. Ο αγώνας στήθηκε από τον Γάλλο Michel Bréal, ο οποίος σχεδίασε και το κύπελλο. Αυτή η νίκη θεωρείται πραγματικό σύμβολο στην Ελλάδα, καθώς ακολουθεί τη θρυλική διαδρομή του Φειδιππίδη. Αυτός ο δρομέας λέγεται ότι στάλθηκε από τον Μαραθώνα στην Αθήνα για να αναγγείλει την ήττα των Περσών το 490 π.Χ. Αφού το ανακοίνωσε: «νενικήκαμεν», «Νικήσαμε», λέγεται ότι πέθανε από εξάντληση.
Αυτές οι δύο σημαντικές στιγμές ήταν μόνο για άνδρες, καθώς οι αθλήτριες απουσίαζαν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, όπως ήταν στην αρχαιότητα. Ήταν το 1900, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, που οι γυναίκες μπόρεσαν να συμμετάσχουν, αλλά ακόμα με περιορισμένο τρόπο, αφού τους επιτράπηκε να αγωνιστούν μόνο σε δύο τομείς: τένις και γκολφ. Σταδιακά, άλλα αθλήματα εισήχθησαν, όπως η πάλη γυναικών, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004. Αυτή η έκδοση θα σηματοδοτήσει τη μεγαλύτερη γυναικεία συμμετοχή στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, περισσότερο από το 40% των συμμετεχόντων είναι γυναίκες.
Πολλές αλλαγές έχουν γίνει από την ιδέα του Coubertin. Οι αγώνες χωρίζονται τώρα μεταξύ Θερινοί Αγώνες και των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων. Ίδρύθηκαν το 1926 μετά τη δοκιμή μιας διεθνούς εβδομάδας χειμερινών σπορ στο Chamonix δύο χρόνια νωρίτερα.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες συνέχισαν να εξελίσσονται από τότε που δημιουργήθηκαν από τους Έλληνες. Συγκεκριμένα, επέτρεψαν την ένταξη των γυναικών στον κόσμο του αθλητισμού, αλλά και την εφαρμογή νέων αγώνων όπως το breakdancing φέτος. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι επίσης συνώνυμοι με το μοίρασμα και τον εορτασμό, μέσω της υλοποίησης πολιτιστικών προγραμμάτων στη χώρα που φιλοξενεί τους αγώνες. Αλλά αν υπάρχει ένα πράγμα που μπορούμε να θυμηθούμε από την αρχαιότητα, είναι ότι αυτοί οι αγώνες έδωσαν θέση σε μια σύντομη περίοδο ειρήνης.
Και ακόμα κι αν το Παρίσι 2024 αποφάσισε να αναβιώσει την Ολυμπιακή Εκεχειρία, αυτό δυστυχώς δεν αποτρέπει τους πολέμους σε όλο τον κόσμο.